काठमाडौँ । दैनिक तनाव, सामाजिक दबाब र व्यस्त जीवनशैलीका बीच मानिसलाई खुसी राख्नु चुनौती जस्तै देखिए पनि मनोविज्ञहरूले केही आधारभूत तरिका अपनाए दैनिक जीवनमा ठूलो परिवर्तन ल्याउन सकिने बताउँछन्। विशेषज्ञहरूको सुझावमा आधारित पाँच प्रभावकारी उपाय यसप्रकार छन् जसले गर्दा मानिस खुसी हुनसक्छ ।
१.सानो तर नियमित प्रशंसा प्रभावकारी : मनोविज्ञानका अध्ययनले भन्छ–साधारण प्रशंसा, धन्यवाद वा सकारात्मक शब्दले पनि मानिसको मुड तुरुन्त गउषित हुन्छ। तपाईंले राम्रो गर्नुभयो धन्यवाद,तपाईं महत्वपूर्ण हुनुहुन्छ जस्ता सरल वाक्यले सम्बन्ध मजबुत बनाउने देखिएको छ।
२.समय दिनु सबैभन्दा मूल्यवान् उपहार : यदि कोही मानसिक रूपमा कमजोर छ वा तनावमा छ भने, उनीसँग केही समय बसिदिनु नै ठूलो सहयोग ठहरिन्छ। परामर्शदाताहरूका अनुसार, सुनिदिनु नै उपचारको पहिलो चरण हो। परिवार, साथी वा सहकर्मी–सबैका लागि ‘गुणस्तरीय समय’ ठूलो बलियो चाहना हो।
३.सानो सहयोगले पनि ठूलो प्रभाव पार्छ : दैनिक जीवनका साना काम–ढोका खोलेर दिनु, बोझ उठाउन मद्दत गर्नु, काममा सल्लाह दिनु–जस्ता सहयोगले पनि मानिसलाई सम्मानित र सुरक्षित महसुस गराउँछ। यस्ता सकारात्मक व्यवहारले सम्बन्धमा विश्वास बढाउँछ।
४.हाँसो र हल्का वातावरण भावनात्मक स्वास्थ्यका लागि आवश्यक : मनोवैज्ञानिकहरूका अनुसार हाँसो तनाव कम गर्ने प्राकृतिक उपाय हो। हल्का–फुल्का कुराकानी, रमाइला गतिविधि, वा छोटो मनोरन्जनले शरीरमा एन्डोर्फिन(appy hormone) बढाउँछ, जसले व्यक्ति तुरुन्त नै राम्रो महसुस गर्छ।
५.भावनात्मक सम्मान र सुरक्षा सबैभन्दा महत्वपूर्ण : मानिसलाई आफ्नो भावना व्यक्त गर्ने अधिकार दिनु, उसको कमजोरी नउडाउनु, र उसको बोलाइलाई सम्मानपूर्वक व्यवहार गर्नु–यी कुराले सामाजिक सम्बन्ध अत्यन्त मजबुत बनाउँछन्। अनुसन्धानले देखाएको छ कि भावनात्मक सुरक्षा पाएको मानिस स्वाभाविक रूपमा बढी खुसी र आत्मविश्वासपूर्ण हुन्छ।
मनोविज्ञहरूको भनाइमा, मानिसलाई खुसी पार्न ठूलो प्रयास आवश्यक हुँदैन तर तपाईले गर्ने सानो व्यवहार, सम्मान, समय र सहानुभूति नै मुख्य आधार हुन्। समाजमा सकारात्मक वातावरण बनाउने काम यिनै सरल पाँच बुँदाबाट सुरु गर्न सकिन्छ।
