काठमाडौं– खुर्सानी पिरो खान नसक्नेहरुका लागि खानामा खुर्सानीको नाम सुन्ने वित्तिकै पसिना समेत निस्किन्छ। तर, खुर्सानी स्वादका लागि मात्र होइन। औषधी का लागि पनि प्रयोग गरिन्छ। यसमा धेरै औषधीय गुणहरु हुने चिकित्सकहरु बताउँछन्।
शरीरमा स–साना खटिरा आएको खण्डमा कलिलो खुर्सानीको लेप लगाउनाले केहि मात्रामा पोले पनि समस्या ठिक गर्न सहयोग पुग्छ। चिलाउने रोग, दाद तथा लुतो आएको बखतमा तेलमा खुर्सानी खारेर त्यसले मालिस गरे आरम हुन्छ।
माकुराले छेरेको ठाँउमा उठेको बिमिरालाई हटाउन हरियो खुर्सानी पिसेर लगाउने हो भने तुरुन्त फाइदा मिल्छ। बारुलो, अरिंगाल, बिच्छी तथा माकुरोले टोकेको ठाउँमा तुरुन्त खुर्सानी दल्ने हो बिष मर्छ र सुन्निने सम्भावना कम हुन्छ। यसरी लगाउँमा शरीरमा जलन भएपनि बिषको असर विस्तारै हटेर जान्छ।
खुर्सानीले ग्यास्ट्राइटिस ठिक पार्छ भन्ने भ्रममा परी सिमा नाघेर खुर्सानी खानु भने स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन्छ। वास्तवमा ग्यास्टाइटिस पेटमा अधिक अम्लपित्त बढ्नाले हुने गर्छ। अम्लपित्त दाहकरण हुने हुनाले खुर्सानीको दाहले पेटको दाहलाई काटेर ग्यास्ट्राइटिस शान्त भएझैैं भ्रमपूर्ण अनुभव गराउँछ।
तर, बढ्दो अम्लपित्तलाई काट्न भविष्यमा अरु बढी र अझ पिरो खुर्सानी खानुपर्ने हुन्छ। तातोले तातो काट्ने अपूर्ण सिद्धान्तझैं खुर्सानी खाई ग्यास्ट्राइटिस निको पार्न खाज्नु पूर्णत अस्वस्थकर विधि हो।
केही अनुसन्धानहरुले देखाएका छन् कि खुर्सानीको अतिप्रयोगले मानसिक बेचैनी, मनोभ्रम, र अन्तत पागलपनजस्ता समस्या आउने खतरा रहन्छ। यसको सेवन क्षमताभन्दा थोरै मात्रा पनि बढि भयो भने त्यसले केही समयमा नै पिडादायी अम्लपित्त उब्जाउने सतप्रतिशत सम्भावना रहन्छ।
